ชัยชนะของตอลิบานในอัฟกานิสถานยังดึงดูดความสนใจของกลุ่มอิสลามหัวรุนแรง เช่น อัลกออิดะห์ และไอซิส ซึ่งมีรากเหง้าและรากฐานร่วมกันระหว่างกลุ่มเหล่านี้หรือไม่? และอะไรที่ทำให้กลุ่มนี้มีความแตกต่างกัน?
Reinhard Baumgarten ผู้เชี่ยวชาญด้านเครือข่ายวิทยุและโทรทัศน์ของเยอรมนีในตะวันออกกลาง ได้เขียนบทความเกี่ยวกับความแตกต่างและความคล้ายคลึงกันระหว่างกลุ่มตอลิบาน อัลกออิดะห์และไอซิส
จากการทบทวนประวัติศาสตร์ของเขา ได้ตั้งข้อสังเกตว่าในอดีต มีช่วงเวลาหนึ่งที่สหรัฐฯ ไม่กังวลเกี่ยวกับกลุ่มตอลิบาน
มุมมองของเขา กลุ่มตอลิบาน อัลกออิดะห์ และไอซิสมีสิ่งหนึ่งที่เหมือนกันคือ “การปฏิเสธคุณค่าของตะวันตก” พวกเขาปฏิเสธระบอบประชาธิปไตยอย่างเด็ดขาดที่ชายและหญิงมีสิทธิเท่าเทียมกัน จุดเหมือนร่วมกันอีกประการหนึ่งคือการปฏิเสธรัฐสภาซึ่งสมาชิกได้รับเลือกจากการเลือกตั้งโดยเสรีและฆราวาส
กลุ่มเหล่านี้ทั้งหมดกล่าวว่าพื้นฐานเดียวสำหรับการดำเนินการทางการเมือง ชีวิตทางสังคม และกิจกรรมทางเศรษฐกิจควรเป็นบรรทัดฐานและกฎหมายของอิสลาม (ชาริอะฮ์) แหล่งที่สำคัญที่สุดของกฎหมายศาสนาคือคัมภีร์กุรอานและหะดีษ(วจนะของท่านศาสดา)
การตีความแหล่งข้อมูลเหล่านี้ดำเนินการโดยนักทฤษฎีของกลุ่มหัวรุนแรงและผู้ก่อการร้ายเหล่านี้ ซึ่งกล่าวว่าสังคมอิสลามตกเป็นเหยื่อของการปลุกระดมและการกดขี่ของตะวันตก และการต่อสู้กับอิทธิพลของตะวันตกในประเทศอิสลามถือเป็นหน้าที่ทางศาสนา
มีความแตกต่างที่ชัดเจนระหว่างสามองค์กรก่อการร้ายนี้ ในแง่ขององค์ประกอบทางประชากรของสมาชิกและเขตสงครามหรือพื้นที่ทางภูมิศาสตร์ของกิจกรรมของพวกเขา
กลุ่มตอลิบานถูกจำกัด(การปฏิบัติการ) อยู่ในอัฟกานิสถานและพื้นที่ชายแดนของปากีสถาน พวกเขาปรากฏตัวครั้งแรกในปี 1984 ซึ่งขบวนการตอลิบานเริ่มต้นจากโรงเรียนอัลกุรอานในจังหวัดกันดาฮาร์ทางตอนใต้ของอัฟกานิสถาน
ในปี 1994 กลุ่มตอลิบานได้ถือกำเนิดขึ้นเป็นครั้งแรกในฐานะกลุ่มติดอาวุธ ด้วยการสนับสนุนทางการเงินของซาอุดิอาระเบีย ด้วยการสนับสนุนจากหน่วยซีไอเอของสหรัฐอเมริกา และด้วยการติดตั้งรถถัง พาหนะ และอาวุธหนักของปากีสถาน พวกเขาได้รับชัยชนะอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน
ในเวลานั้น กองกำลังติดอาวุธชาวอัฟกันจำนวนมากที่แข่งขันกันเพื่อช่วงชิงอำนาจในประเทศได้พ่ายแพ้หรือเข้าร่วมกับกลุ่มตอลิบานโดยไม่ต้องต่อสู้ และ เมื่อวันที่ 26 กันยายน 1996 กลุ่มตอลิบานได้เข้ายึดกรุงคาบูลและประกาศให้เป็นรัฐอิสลามภายใต้กฎหมายอิสลาม
ครั้งหนึ่ง สหรัฐฯ ไม่เคยกังวลใดๆเกี่ยวกับตอลิบาน
ในขณะนั้น บริษัทน้ำมันของอเมริกามีมุมมองเชิงบวกต่อกระบวนการนี้ โดยมุ่งเน้นที่การขนส่งน้ำมันและก๊าซในเอเชียกลางผ่านอัฟกานิสถานไปยังปากีสถานในมหาสมุทรอินเดียและสร้างรายได้มหาศาลด้วยการสร้างท่อส่งน้ำมัน
แต่ความสัมพันธ์ระหว่างกลุ่มตอลิบานและสหรัฐอเมริกาเริ่มแย่ลงในช่วงปลายทศวรรษ 1990 เนื่องจากผู้นำกลุ่มตอลิบานปฏิเสธที่จะส่งผู้ร้ายข้ามแดน ผู้นำกลุ่มอัลกออิดะห์ โอซามา บิน ลาเดน ไปยังสหรัฐอเมริกา
วอชิงตันกล่าวโทษบิน ลาเดน ฐานก่อการร้ายโจมตีเป้าหมายของสหรัฐฯ
ในเดือนสิงหาคม 1998 ผู้ก่อการร้ายของอัลกออิดะห์โจมตีสถานทูตสหรัฐฯ ในไนโรบีด้วยการคาร์บอมบ์ การโจมตีดังกล่าวทำให้มีผู้เสียชีวิต 213 คนและบาดเจ็บ 4,500 คน ในเวลาเดียวกัน ก็ได้เกิดเหตุคาร์บอมบ์หน้าสถานทูตสหรัฐฯ ในดารุ-ซาลาม มีผู้เสียชีวิต 11 รายในเหตุการณ์
“อัลกออิดะห์ กลุ่มก่อการร้ายไร้รากเหง้า”
บิน ลาเดน ก่อตั้งเครือข่ายก่อการร้ายอัลกออิดะห์ในเมืองเปชาวาร์ ประเทศปากีสถาน ในปี 1988 พร้อมด้วยมิตรสหายและพันธมิตรของเขา
อัลกออิดะห์แตกต่างจากกลุ่มตอลิบานซึ่งผู้สนับสนุนหลักคือพัชตุน อัลกออิดะห์ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องกับกลุ่มชาติพันธุ์หรือประเทศใดโดยเฉพาะ กลุ่มนี้เริ่มกิจกรรมในฐานะกลุ่มชาวอาหรับที่ได้รับการฝึกฝนในอัฟกานิสถานในช่วงทศวรรษ 1980 เพื่อต่อต้านกองทัพโซเวียต
ต่อมากลุ่มนี้กลายเป็นเครือข่ายผู้ก่อการร้ายรายใหญ่ โดยประกาศเป้าหมายในการ “ต่อสู้กับศัตรูของพระผู้เป็นเจ้า” หลังจากการถอนตัวของมอสโกจากอัฟกานิสถาน ได้ประกาศศัตรูรวมถึงสหรัฐอเมริกา เช่นเดียวกับผู้นำอาหรับที่เป็นพันธมิตรกับวอชิงตันและอิสราเอล อัลกออิดะห์ดำเนินงานในโลกอาหรับ แอฟริกาตะวันตก และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ผู้ก่อการร้ายอัลกออิดะห์ได้โจมตีทั่วโลกโดยมีผู้เสียชีวิตหลายหมื่นคนเพื่อเริ่มการปฏิวัติเพื่อ “ก่อตั้งการปกครองของพระเจ้าบนหน้าแผ่นดิน”
ไอซิส เกิดจากอัลกออิดะห์
ไอซิสแยกตัวจากอัลกออิดะห์ในอิรักและถือเป็นองค์กรก่อการร้ายที่โหดร้ายที่สุด กลุ่มนี้รับผิดชอบการสังหารหมู่ การจับเชลย การตัดศีรษะ การเผา และการประหารชีวิตผู้คนนับไม่ถ้วน
ผู้สนับสนุนไอซิส ส่วนใหญ่เป็นมุสลิมหัวรุนแรงซุนนีและวะฮาบี ตั้งแต่ปี 2014 ไอซิสสามารถควบคุมพื้นที่ขนาดใหญ่ในอิรักและซีเรียตอนเหนือได้
ไอซิสมีผู้สนับสนุน รวมทั้งในประเทศอาหรับ และประสบความสำเร็จในการดึงดูดเยาวชนมุสลิมจำนวนมากจากประเทศในยุโรป แต่กลุ่มพันธมิตรระดับโลกที่ต่อต้านไอซิสสามารถ และทำลายล้ายะ “คอลิฟะห์” ของกลุ่มนี้ได้สำเร็จ
ไม่ต้องสงสัยเลยว่าชัยชนะของตอลิบานในสงครามในอัฟกานิสถานทำให้ทั้งอัลกออิดะห์และไอซิสแข็งแกร่งขึ้น อัลกออิดะห์ในคาบสมุทรอาหรับยังได้แสดงความยินดีกับกลุ่มตอลิบานในชัยชนะของพวกเขาและในการ “เอาชนะและขับไล่ผู้รุกราน”
ตาลีบันคืนอำนาจ
โลกได้เห็นแล้วว่ากลุ่มตอลิบานที่ได้รับการสนับสนุนจากปากีสถานแข็งแกร่งเพียงใด และพวกเขาได้แสดงให้เห็นถึงความแข็งแกร่งอย่างมากในอัฟกานิสถานในช่วงสองสามวันที่ผ่านมา
กิจกรรมของอัลกออิดะห์และไอซิส ยังเป็นปริศนาสำหรับผู้เชี่ยวชาญหลายคน แต่ผู้สังเกตการณ์หลายคนเชื่อว่าเครือข่ายและกลุ่มติดอาวุธก่อการร้ายของไอซิส ยังคงเป็นภัยคุกคามร้ายแรงในซีเรียและอิรัก
ชัยชนะของตอลิบานในอัฟกานิสถานทำให้เกิดความกังวลอีกครั้ง อัฟกานิสถานอาจจะกลายเป็นที่หลบภัยของผู้ก่อการร้ายอิสลามและทำให้ประเทศอื่น ๆ สามมารถสั่นคลอนได้ในอนาคตอันใกล้นี้…
Source:
