มันออกจะไร้เดียงสา ถ้าหากเราจะเชื่อว่าชะตากรรมของรัสเซียที่กำลังเผชิญอยู่ในประเทศซีเรียนั้น เป็นชะตากรรมเดียวกันที่พวกเขาได้เผชิญมาแล้วในศตวรรษที่ผ่านมาในอัฟกานิสถาน
สถานการณ์ได้เปลี่ยนไป…เหล่าพันธมิตรก็เปลี่ยนแปลงตามกาลเวลา สงครามเย็นได้จบลงแล้ว และอีกประเด็นที่สำคัญ รัสเซียไม่ได้เป็นอย่างสหภาพโซเวียตในอดีต ดังนั้นใครก็ตามที่คิดว่ารัสเซียกำลังตกม้าตายในซีเรียเหมือนที่เคยตกม้าตายในอดีตที่อัฟกานิสถาน เปรียบเหมือนดั่งคนที่เอาคำว่า ผี กับ ผีเสื้อ มาเปรียบเทียบกัน การเปรียบเทียบบางส่วนของคำสองคำที่คล้ายกันนั้นยังไม่ถือว่าเพียงพอที่จะเอามาเป็นบทสรุปสำหรับการแทรกแซงในอดีตของรัสเซียต่ออัฟกานิสถานกับสถานการณ์ที่กำลังเผชิญในซีเรียปัจจุบัน
แน่นอน ในอดีตรัสเซียได้บุกอัฟกานิสถานเพื่อปกป้องระบบการปกครองที่สนับสนุนรัฐบาลของตน และในขณะนี้รัสเซียก็ได้บุกเข้าไปในซีเรียเพื่อสนับสนุนการปกครองซึ่งคล้ายกับอดีต แต่เราจะต้องเข้าใจด้วยว่า ตำแหน่งภูมิศาสตร์ทางการเมืองของซีเรียนั้นแตกต่างกับอัฟกานิสถาน ดังนั้น ถือว่าเป็นการเพียงพอที่จะสรุปโดยทันทีว่า การแทรกแซงของรัสเซียในซีเรียไม่มีทางที่จะคล้ายกับการแทรกแซงที่เกิดขึ้นในอัฟกานิสถานแน่นอน
แต่ก่อนที่เราจะมาวิเคราะห์ถึงภูมิศาสตร์ทางการเมือง เราจะต้องรู้ก่อนว่า สหภาพโซเวียตต้องจมอยู่ภายใต้กองทรายในอัฟกานิสถานโดยรัฐบาลผสมของตะวันตกที่มีผู้นำหลักอย่างสหรัฐ และเหล่าบรรดาผู้ที่ถูกเรียกขานว่า “นักรบ” ที่ได้ถูกเกณฑ์มาจากทั่วทุกมุมโลกเพื่อกลายเป็นเครื่องมือในการดำเนินการภารกิจตามที่สหรัฐวางไว้ เรียกได้ว่าอัฟกานิสถานสมัยนั้นเป็นซ่องโจรเลยก็ว่าได้
เมื่อภารกิจลุล่วงเสร็จสมบูรณ์สหรัฐและพันธมิตรก็พากันลอยแพเหล่านักรบที่เป็นเครื่องมือของพวกเขา นักรบที่ถูกกล่าวขานกลับกลายเป็นผู้ก่อการร้ายในเพียงข้ามคืน เราจะสังเกตเห็นได้ว่า สหรัฐได้เอาเครื่องมือของพวกเขามาไว้ในลิสต์รายชื่อกลุ่มก่อการร้ายอย่างไร พวกเขาขับไล่นักรบที่พวกเขาสร้างมาไปยังดินแดนที่ห่างไกลที่สุด และพวกเขาเคลื่อนย้ายนักรบเหล่านั้นไปยังค่ายกวนตานาโม หลังจากนักรบอัฟกานิสถานได้ขับไล่สหภาพโซเวียตออกจากประเทศสำเร็จ วอชิงตันและพันธมิตรอาหรับได้เข้าไปยุแหย่จนทำให้เกิดสงครามภายในและทำลายพวกเขาจากภายใน
เป็นไปได้หรือที่สหรัฐจะใช้ประโยชน์จากนักรบที่ต่อสู้ในซีเรียในรูปแบบที่พวกเขาเคยใช้กับนักรบที่เคยเป็นเครื่องมือให้พวกเขาในอัฟกานิสถาน? แน่นอนเป็นไปไม่ได้
หลังจากที่รถถังของสหภาพโซเวียตได้เข้าไปถึงยังเมืองคาบูล ที่ปรึกษาความมั่นคงแห่งชาติได้ต่อสายตรงหาประธานาธิบดีสมัยนั้นคือ “จิมมี คาร์เตอร์” เพื่อที่จะรายงานได้อย่างละเอียดถึงสถานการณ์ที่ว่าอัฟกานิสถานและเวียดนามได้กลายเป็นของสหภาพโซเวียตแล้ว สหรัฐ พันธมิตรยุโรบ และประเทศอาหรับต่างก็พยายามอย่างสุดความสามารถกับความคิดที่จะทำลายอำนาจของสหภาพโซเวียตในอัฟกานิสถาน ในขณะนั้นสหรัฐได้พยายามรวบรวมการช่วยเหลือจากที่ต่างๆ เพื่อขับไล่โซเวียตออกจากอัฟกานิสถานจนในที่สุดสหรัฐผู้ประกาศเป็นตำรวจโลกต้องกลายมาเป็นผู้ก่อการร้ายเสียเอง สหรัฐและพันธมิตรอาหรับได้ให้การสนับสนุนนักรบในสมัยนั้นมากหลายหมื่นล้านเหรียญดอลล่าร์…
ใครจะลืมขีปนาวุธที่สหรัฐมอบให้กับนักรบในสมัยนั้น เหล่าขีปนาวุธเหล่านี้นี้แหละที่ทำให้กองทัพอากาศของโซเวียตเป็นอัมพาต สหรัฐได้ส่งขีปนาวุธทุกรูปแบบที่จำเป็นให้แก่เหล่านักรบเหล่าเพื่อใช้ต่อกรกับโซเวียต บรรดาสื่อตะวันตก สื่อต่างประเทศและประเทศอาหรับต่างเรียกพวกเขาว่า นักรบอิสระ แต่ในสถานการณ์ปัจจุบันสหรัฐเชื่อว่า “ดาอิช” (ไอซิส) คือกลุ่มก่อการร้ายก่อนที่รัสเซียจะเชื่อเสียอีก!!
ในขณะที่สหรัฐใช้นักรบเหล่าดังกล่าวต่อกรกับสหภาพโซเวียตในสมัยนั้น แต่ในปัจจุบันสหรัฐและรัสเซียได้ต่อสู้กับกลุ่มนักรบในซีเรียและทั่วภูมิภาคอย่างเป็นปึกแผ่น บางคนเชื่อว่าสหรัฐต้องการให้รัสเซียตกม้าอีกครั้งในซีเรีย โดยไม่ต้องใช้รูปแบบเดิมๆ ที่พวกเขาใช้จัดการรัสเซียในอัฟกานิสถาน แต่ทว่าถ้าหากปราศจากการช่วยเหลืออย่างเปิดเผยของสหรัฐผลลัพธ์จะไม่ออกมาสำเร็จอย่างที่เกิดขึ้นในอัฟกานิสถานอย่างแน่นอน ถ้าหากปราศจากการช่วยเหลืออย่างอ้อมอารีของสหรัฐและประเทศอาหรับแก่นักรบในซีเรีย พวกเขาไม่สามารถหลุดออกจากเงื้อมมือของรัสเซียง่ายดายอย่างแน่นอน
ก่อนหน้านี้สหรัฐได้ออกมาปฏิเสธที่จะส่งอาวุธโจมตีทางอากาศให้กับกลุ่มนักรบอิสระในซีเรีย แล้วถ้าหากตอนนี้พวกเขาต้องการจะส่งอาวุธดังกล่าวให้กับกลุ่มก่อการร้ายดาอิชและขบวนการอื่นๆ เพื่อใช้ต่อกรกับกองทัพอากาศรัสเซียที่บินอยู่เหนือน่านฟ้าซีเรียนั้นได้อย่างไร
บางคนเชื่อว่าสหรัฐจะต้องขอบคุณต่อรัสเซีย เนื่องจากถ้าหากพวกเขานำกองกำลังภาคพื้นดินลงพื้นที่ต่อสู้กับดาอิชในซีเรียและภูมิภาคนั้น ก็จะเป็นดั่งที่สหรัฐได้ลิ้มรสชาติภัยพิบัติในอิรักและก่อนหน้านี้ในอัฟกานิสถานมาแล้ว และพวกเขาไม่พร้อมที่จะส่งทหารของตนลงในพื้นที่ภาคสนามอีกต่อไป
—-
แปลเรียบเรียงจากบทความเดิมชื่อ “ความแตกต่างระหว่างซีเรียกับอัฟกานิสถาน”
เขียนโดย ดร.ฟัยซอล กอซิม
อ่านต้นฉบับภาษาเปอร์เซีย/อาหรับ http://www.farhang.gov.ir
