การปฏิวัติต่อต้านชาห์ที่ ประสบความสำเร็จในปี 1979 เป็นแบบอย่างการปฏิวัติที่ แสดงถึงความกล้าหาญ สำหรับผู้คนทั่วโลกและเป็นความปราชัยของสหรัฐอเมริ กา ชาวอิหร่านได้โค่นล้มผู้มี อำนาจที่ฝักใฝ่ตะวันตกในปี 1979 และเริ่มดำเนินการสร้ างประเทศอธิปไตย ซึ่งเป็นประเทศที่ไม่ข่มเหงรั งแกใครและไม่ยอมให้ผู้ใดมาข่ มเขงรังแกตน อิหร่านไม่เคยมีอาณานิคม หรืออาณานิคมแนวใหม่ (neo-colonies) และไม่เคยกำหนดมาตรการคว่ำ บาตรต่อประเทศอื่น ๆ
– โดย John Philpot *
วันครบรอบการปฏิวัติ ปีที่ 40 (2 ปีที่แล้ว) ของอิหร่าน ใกล้จะมาเยือนเรา จากมุมมองของกฎบัตรสหประชาชาติ ปี 1946 เราสามารถพิ จารณารากฐานทางกฎหมายของประเทศที่ เกิดใหม่ในปี 1979 นี้ ภายหลังจากที่มันต้องทนทุกข์ ทรมานเป็นเวลายี่สิบห้าปีหลั งจากการปฏิวัติต่อต้านในปี 1953
กฎบัตรสหประชาชาติ 1946 ได้กำหนดกฎเกณฑ์ใหม่ บนพื้นฐานของหลักการความเท่าเที ยมกันทางอธิปไตยของชาติต่างๆ และการไม่แทรกแซงในกิ จการภายในของประเทศหนึ่ง ทั้งนี้ มาตรา 2 ของกฎบัตรกำหนดให้ประเทศต่ างๆเคารพหลักการของความเท่าเที ยมกันทางอธิปไตยของสมาชิกทั้ งหมด และสมาชิกทั้งหมดจะต้องละเว้น ในความสัมพันธ์ระหว่ างประเทศของตน จากการคุกคามหรือการใช้กำลังต่ อต้านบูรณภาพแห่งดินแดน หรือความเป็นอิสระทางการเมื องของรัฐใด ๆ หรือในลักษณะอื่นใดๆ ที่ไม่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ ของสหประชาชาติ
กล่าวอย่างง่าย คือ ประเทศที่มีอำนาจไม่ สามารถแทรกแซงโดยตรง หรือโดยอ้อม ผ่านผู้รับมอบฉันทะ /ตัวแทน (proxies) เพื่อให้เกิดการเปลี่ ยนแปลงระบอบการปกครอง หรือการเปลี่ ยนแปลงนโยบายในประเทศที่อ่ อนแอกว่า เนื่องจากการกระทำดังกล่าว ไม่สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ ของสหประชาชาติ แม้การวางกรอบนี้ อาจไม่ได้ผลอย่างแน่ชัด แต่ก็ถือว่า โชคดีที่มันยังคงเป็นพื้ นฐานของกฎหมายระหว่างประเทศ
หลังจากปี 1946 โลกจักรวรรดิเก่า ยังคงดำเนินต่อไปเช่นเดิม และหลายคนในโลก ก็ได้รับความเดือดร้ อนจากการแทรกแซงโดยจักรวรรดิ ชาวอิหร่านมีข้อมูลโดยตรง เกี่ยวกับการรัฐประหารกองทัพ ที่ถูกจัดขึ้นโดย Kermit Roosevelt และ CIA เมื่อวันที่ 19 สิงหาคม 1953 เพื่อต่อต้านรัฐบาลอันชอบธรรม (ที่มาจากการเลือกตั้ง) ของ Mossadegh เป็นการยุติการต่อสู้เพื่ อประชาธิปไตย และอธิปไตยของชาติ อันยาวนานของอิหร่าน [1]
ความพ่ายแพ้หลายแห่ง การดำเนินการเปลี่ ยนแปลงระบอบการปกครองและสงครามทั้ งหลาย ที่ดำเนินการโดยสหรัฐอเมริกา และพันธมิตร อาทิ ในเวียดนาม อินโดนีเซีย ชิลี เกาหลี อ่าวหมูในคิวบา เฮติ และสาธารณรัฐโดมินิกัน ในทางกลับกัน หลายคนได้รับแรงบันดาลใจจากหลั กการของสหประชาชาติ ช่วงเวลาหลังสงครามโลกครั้งที่ สองถูกกำหนดโดยการแยกอาณานิ คมของแอฟริกาอินเดีย และส่วนใหญ่ของโลก หลักการของกฎหมายระหว่ างประเทศนั้นถูกต้อง แต่จะได้รับการเคารพก็ต่อเมื่ อประชาชนต่อสู้เพื่อสิทธิของตน
สถานการณ์กลับกัน (reverse) ที่เลวร้ายในอิหร่านไม่ได้ยุติ การแสวงหาเสรีภาพของชาวอิหร่าน และแล้ว การปฏิวัติต่อต้านชาห์ที่ ประสบความสำเร็จในปี 1979 เป็นแบบอย่างการปฏิวัติที่ แสดงถึงความกล้าหาญ สำหรับผู้คนทั่วโลก และเป็นความปราชัยของสหรัฐอเมริ กา ชาวอิหร่านได้โค่นล้มผู้มี อำนาจที่ฝักใฝ่ตะวันตกในปี 1979 และเริ่มดำเนินการสร้ างประเทศอธิปไตย ซึ่งเป็นประเทศที่ไม่ข่มเหงรั งแกใครและไม่ยอมให้ผู้ใดมาข่ มเขงรังแกตน อิหร่านไม่เคยมีอาณานิคม หรืออาณานิคมแนวใหม่ (neo-colonies) และไม่เคยกำหนดมาตรการคว่ำ บาตรต่อประเทศอื่น ๆ ผมเข้าใจได้ว่าอิหร่านไม่มี เจตนาที่จะทำเช่นนั้น
การปฏิวัติอิหร่านในปี 1979 เป็นตัวอย่างที่ชั ดเจนของการประยุกต์ใช้หลักการที่ กำหนดไว้ในกฎบัตรสหประชาชาติ ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้ พวกเราหลายคนในตะวันตก ผู้นำอิหร่านคนใหม่ รู้ดีว่าสหรัฐฯเป็นศัตรูของชาติ จากวิกฤตการจับตัวประกันของอิ หร่าน และในที่สุดการคว่ำบาตรของสหรัฐ ที่มีตีออิหร่านก็เกิดขึ้น ซึ่งอิหร่านได้ต่อต้านอย่างสมศั กดิ์ศรี เราสังเกตว่า สงครามที่ทารุณโดยอิรัก ที่มีต่ออิหร่าน ได้รับแรงบันดาลใจจากสหรัฐอเมริ กา ขณะที่ประวัติศาสตร์เมื่อไม่ นานมานี้ได้แสดงให้เห็น การคว่ำบาตรอิหร่านอย่างผิ ดกฎหมายครั่งใหม่ หลังข้อตกลงนิวเคลียร์อิหร่าน (JCPOA) ปี 2015
ผมได้ดูสุนทรพจน์ของ อยาตุลเลาะห์ คาเมเนอี (Ayatollah Khamenei) เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม 2017 ในการนำเสนอต่ อสภาประสานงานการเผยแผ่ศาสนาอิ สลาม ในนั้นเขากล่าวว่า:
ระบบการครอบงำ หมายถึง การแบ่งโลกออกเป็นสองกลุ่ มประเทศและชาติ: โดยกลุ่มประเทศกลุ่มแรก เป็นกลุ่มผู้ปกครอง และกลุ่มที่สอง คือกลุ่มที่ถูกครอบงำ เราได้ทำลายระบบที่ไม่ถูกต้อง และสูตรที่ไม่ถูกต้องในโลกนี้ เราได้แสดงให้เห็นว่า ประเทศหนึ่งสามารถดำรงอยู่ได้ โดยไม่ได้เป็นทั้งผู้ปกครอง หรือผู้ที่ถูกครอบงำ
ชาตินี้ไม่ต้องการรังแกผู้อื่น และไม่ต้องการยอมรับการกลั่ นแกล้งของผู้อื่น ชาวอิหร่านได้แสดงสิ่งนี้ ในทางปฏิบัติ พวกเขาเขียนสิ่งเหล่านี้ในหนั งสือ นักคิดและนักวิเคราะห์ทางการเมื องพูดเรื่องเช่นนี้ในหนังสือ แต่หนังสือและงานเขียนจะเปรี ยบเทียบกับความเป็นจริงได้อย่ างไร? มันคือ การปฏิวัติที่สร้างความจริงนี้ การปฏิวัติอิสลามเปลี่ยนโครงสร้ างในโลก [2]:
คำกล่าวของอยาตุลเลาะห์ คาเมเนอีนี้ เป็นการประยุกต์ใช้หลั กการของสหประชาชาติในทางปฏิบัติ และได้รับชัยชนะจากการต่อสู้ และการเฝ้าระวังของชาวอิหร่าน บรรดาผู้ที่ได้เรียนรู้วิธีสร้ างประเทศ และวิธีการขั ดขวางความพยายามในการต่อต้ านการปฏิวัติ
นี่คือตัวอย่ างของการนำกฎหมายระหว่ างประเทศมาใช้ในความเป็นจริง ตั้งแต่ปี 1979 ถึง 1981 ความเข้มแข็งของประชาชน ได้ป้องกั นการแทรกแซงโดยตรงของชาวอเมริกั น ที่ประสบความสำเร็จ มันจึงยากมาก และแทบจะเป็นไปไม่ได้เลยที่จะล้ มล้างการปฏิวัติอิหร่าน
บางครั้ง ผู้คนบอกว่ากฎหมายระหว่ างประเทศไม่มีประโยชน์ มันไม่มีผลบังคับ ผมไม่เห็นด้วย มันเป็นพื้นฐานที่จำเป็นสำหรั บความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ อำนาจอธิปไตยของชาติจะได้รั บการรักษาไว้ก็ต่อเมื่อมี เจตจำนงทางการเมืองและ / หรือทางทหารที่จะบังคับใช้ อำนาจอธิปไตยนี้ เมื่อมันถูกจัดตั้งขึ้นแล้วเป็ นการยากที่จะแยกประเทศหนึ่ งออกไป และทำให้มันตกอยู่ภายใต้ การครอบงำของต่างชาติ
กฎหมายระหว่างประเทศมีอยู่ทั่ วไปทุกหนทุกแห่งในโลกสมัยใหม่ ผมจำสุนทรพจน์ส่วนตัวของอดีตรั ฐมนตรีว่าการกระทรวงต่ างประเทศสหรัฐฯ จอห์น เคอร์รี (John Kerry) เมื่อปี 2015 ซึ่งมันถูกบันทึกไว้ อย่างเป็นความลับ ขณะที่เขากำลังพูดกับกลุ่มต่อต้ านซีเรียในยุโรป เมื่อถูกถามว่า เหตุใดสหรัฐฯจึงไม่ แทรกแซงโดยตรงในซีเรีย ซึ่งในประเด็นนี้ เคอร์รี่ บ่นว่า พวกเขาไม่สามารถทำได้ เนื่องจากรัสเซียอยู่ที่นั่ นตามคำเชิญของรัฐบาลซีเรีย และกฎหมายระหว่างประเทศได้ขั ดขวางการแทรกแซงของพวกเขา
สุนทรพจน์ที่สร้างแรงบั นดาลใจของ อยาตุลเลาะห์ คาเมเนอี เมื่อวันที่ 27 ธันวาคม ทำให้ผมประทับใจในหลาย ๆ ด้าน ผมไม่ใช่คนอิหร่าน และไม่ใช่มุสลิม แนวทางของเขาเป็นแรงบันดาลใจ เขาพูดกับผู้คนเกี่ยวกับการเป็ นนักปฏิวัติที่แท้จริง ไม่ใช่แค่การปฏิวัติวิถีชีวิ ตเท่านั้น เขาอธิบายว่าสงครามโดยศัตรูเป็ นมากกว่าสงครามทางทหารอย่างไร
ศัตรูพยายามที่จะแบ่งแยกประเทศ โดยใช้หลายวิธีและชาวอิหร่านต้ องพึ่งพาตนเอง เพื่อรักษาเอกราชของอิหร่าน และด้วยเหตุนั้น ได้บังคับให้เกิ ดการเคารพกฎหมายระหว่างประเทศ ด้วยแนวทางแบบนี้ ความพยายามในการประสานงานของ CIA ในการบั่นทอนเสถียรภาพของอิหร่ านจึงล้มเหลว ไม่มีอะไรเหมือนกับความจริง ในการปลุกระดมผู้คน
มีตัวอย่างในประวัติศาสตร์เมื่ อไม่นานมานี้ เกี่ยวกับผู้นำที่ ประสบความสำเร็จ ซึ่งเป็นแรงบันดาลใจให้กับผู้ คนของพวกเขา และประสบความสำเร็ จในความพยายามที่แทบจะเป็นไปไม่ ได้ ในการเอาชนะ หรือย้อนกลับสถานการณ์ที่ไม่ยุ ติธรรม ซึ่งกำหนดโดยผู้ปกครองตะวันตก
ฟิเดล คาสโตร (Fidel Castro) เป็นผู้นำประเทศของเขามาเกือบ 50 ปีในการต่อต้านการปิดล้ อมของสหรัฐอเมริกา เขาเกษียณในปี 2008 ในฐานะฮีโร่ คุณลักษณะที่สำคัญที่สุ ดประการหนึ่งของเขา คือความสามารถในการพูดคุยกับผู้ คนอย่างตรงไปตรงมา และได้รับความเคารพนับถือ ฮูโก้ ชาเวส (Hugo Chavez) ประธานาธิบดีเวเนซุเอลา ผู้ล่วงลับ ยังมีพรสวรรค์ในการพูดอย่ างตรงไปตรงมากับประชาชนของเขา ในการเผชิญหน้ากับฝ่ายค้ านโดยสหรัฐอเมริกา เราจำได้ว่า ประชาชนถูกระดมพลกันอย่ างไรในการสนับสนุนเขาในเดื อนเมษายน 2002 ด้วยกับความพยายามทำรั ฐประหารโดยกองทัพ ผู้นำสมัยใหม่คนอื่น ๆ เช่น วลาดิเมียร์ ปูติน และเนลสัน แมนเดลา ได้รวบรวมผู้คนของตนเพื่ อเอาชนะความยากลำบากที่แทบจะเป็ นไปไม่ได้ ทั้งสองมีความโดดเด่น ด้วยความสามารถในการพูดคุยกับผู้ คนที่มีส่วนร่วมในการเคลื่ อนไหวต่อต้าน และประสบความสำเร็จในการก้ าวไปข้างหน้า ในการเผชิญหน้ากับความท้าทายครั้ งใหญ่ที่กำหนดโดยตะวันตก นำโดยสหรัฐอเมริกา
ในตะวันตก ผู้ที่ถูกเรียกว่า “ผู้นำ” ของเราไม่ค่อยพูดกับประชาชนอย่ างตรงไปตรงมา ส่วนใหญ่เป็นการพูดคุยเชิงอุ ดมคติสองครั้ง ที่แยกออกจากความเป็นจริง ตลกร้าย เมื่อโดนัลด์ทรัมป์ และเบอร์นี แซนเดอร์สพูดความจริงเพียงครึ่ งเดียวกับผู้คนในแคมเปญปี 2016 พวกเขาก็เหมือนได้ชุบสังกะสี การเมืองอเมริกัน และสร้างความหวัง! ฮิลลารี คลินตันไม่ได้พูดความจริงใดๆ อย่างไรก็ตาม ผลการเลือกตั้งและนโยบายของสหรั ฐฯในเวลาต่อมา ก็คือ หายนะ อย่างที่เราทุกคนทราบกันดี
ไม่มีใครอาจให้ความสำคัญกับโดนั ลด์ ทรัมป์ได้อย่างจริงจัง เมื่อเขาสนับสนุนผู้ประท้วงในอิ หร่าน โดยรู้ว่ารัฐบาลของเขากระตุ้ นให้เกิดความรุนแรง Chrystia Freeland รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่ างประเทศของแคนาดา ซึ่งเป็นที่รู้จัก จากความเชื่อมโยงของเธอที่มีต่ อการโปรนาซีของปู่ของเธอ [3] และความชื่นชมของเธอที่มีต่อเขา ยังได้ออกแถลงการณ์เกี่ยวกับสิ ทธิมนุษยชนในอิหร่าน เมื่อวันที่ 3 มกราคม 2018 สิ่งที่เรียกว่าก้าวหน้ าในการเมืองควิเบก นายอาเมียร์ คาเดียร์ยังกล่าวต่อต้านรั ฐบาลอิหร่าน เมื่อวันที่ 2 มกราคม เหล่านี้บ่งชี้ว่า ไม่มีความดีใด ที่มาจากนักการเมืองในอเมริ กาเหนือ
ผมยังไม่เคยได้ไปเยือนอิหร่าน แต่ในฐานะผู้สังเกตการณ์ด้ านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ และในฐานะทนายความที่ทำงานด้ านกฎหมายระหว่างประเทศ ผมมองโลกในแง่ดีเกี่ยวกั บอนาคตของอิหร่าน ตะวันตกไม่มีบทเรียนใด ๆ ที่จะมอบให้แก่อิหร่านในประเด็ นประชาธิปไตย และเศรษฐศาสตร์และไม่มีสิทธิที่ จะกำหนดการเปลี่ ยนแปลงระบอบการปกครอง ในการละเมิดหลั กการของสหประชาชาติ ตะวันตกจะไม่ประสบความสำเร็จ
_________
ผู้เขียน * John Philpot เป็นทนายความชาวแคนาดาที่ ทำงานด้านกฎหมายอาญาระหว่ างประเทศ www.johnphilpot.com
[2] http://english.khamenei.ir/ news/5370/We-must-develop-our- economy-from-inside-to-combat- sanctions
[4] english.khamenei